Ayvalık, tarihi dokusu ve doğal çevresinin olağanüstü zenginliğiyle Ege kıyılarının en güzel yerleşimlerinden biridir. Sahip olduğu zenginliği ve kültürel, doğal çeşitliliği günümüze kadar taşıyabilmiş olan Ayvalık, 11 Eylül 1946 tarihinden itibaren sit alanı olarak koruma altındadır. Ayvalık’ta 17’si Anadolu’ya özgü, 4’ü endemik (yani dünyada yalnızca bu bölgede yetişen) 750 bitki türü saptanmıştır. Bu özellikleri ve benzersiz sualtı zenginlikleri dolayısıyla, 1995 yılından itibaren Tabiat Parkı ilan edilerek de bölge, koruma altına alınmıştır. Özellikle nisan ayının ilk haftalarında kır çiçeklerinin şöleni görülmeye değerdir. Ayvalık ve çevresindeki görsel şöleni panoramik olarak izlemek için, egemen bir tepeye çıkıp etrafa bakmak yeterlidir. Kent içinde İlk Kurşun Tepesi, Cennet Tepesi; Alibey /Cunda’da Âşıklar Tepesi; Küçükköy – Sarımsaklı’da Şeytan Sofrası Tepesi, Ayvalık’ın güzelliklerini seyretmek için idealdir. Bahar ve yaz aylarında, İzmir yolu üzerinde bulunan Tuzla Gölü’ndeki flamingolar da özellikle doğaseverler için görülmeye değer bir başka güzelliktir.